“วันแรงงาน” ปีนี้ ถ้าขอของขวัญจากภาครัฐได้คงต้องขอให้รัฐทำคลอด “กองทุนบำเหน็จบำนาญแห่งชาติ (กบช.)” ออกมาเสียที
หลังจากผ่านการศึกษากันมานานตั้งแต่ปี2006-2007 มีความพยายามผลักดันมาตลอดแต่ก็ไม่มีรัฐบาลไหนผลักดันออกมาเป็นกฎหมายได้เลย แม้แต่ ‘รัฐบาลทหาร’ อย่างคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) ก็ยังมาแป๊กเอาในช่วงโค้งสุดท้าย
หวังว่า... ‘รัฐบาลใหม่’ จะมาจากฝ่ายไหนก็ตาม จะลบ ‘อาถรรพ์’ ทำคลอด ‘กบช.’ ออกมาได้สักที เพราะล่าสุดนั้น ทุกขั้นตอนก็ผ่านฉลุยเหลือแค่เข้าสภาเพื่อออกเป็นกฎหมายเท่านั้นเอง
“ระบบบำนาญ” ของไทย...มีครบทุกเสาหลัก แต่ยังไม่ครอบคลุม ไม่เพียงพอ และไม่ยั่งยืน
เรามีคนทำงานประมาณ 38 ล้านคน เป็นแรงงานในระบบประมาณ 17 ล้านคน แต่มีเพียง 3.3 ล้านคน เท่านั้น ที่โชคดีมี ‘กองทุนสำรองเลี้ยงชีพ (PVD)’ เป็นการออม ‘ภาคสมัครใจ’ ให้ ก็ไม่น่าแปลกใจอะไรเพราะจากตัวเลขบริษัทที่จดทะเบียนกับกระทรวงพาณิชย์ที่มีกว่า 7 แสนบริษัท มี PVD ประมาณ 20,000 บริษัทเท่านั้น ยังไม่ถึง 3% ของบริษัททั้งหมดเลย ในขณะที่มีแรงงานในระบบอีกประมาณ 12.5 ล้านคน คิดเป็น 73.96% ของแรงงานในระบบที่ยังไม่มีระบบการออมเพื่อเกษียณให้กับตัวเอง
‘พ.ร.บ. กองทุนบำเหน็จบำนาญแห่งชาติ (กบช.)’ จึงเป็นอีกหนึ่งความหวังของแรงงานในระบบเพื่อเดินสู่เป้าหมายการเกษียณอย่าง ‘เพียงพอ’ เพื่อคุณภาพชีวิตที่ดีหลังเกษียณ เสมือนมี PVD ‘ภาคบังคับ’ ให้กับพนักงานที่มีนายจ้างทุกคน บังคับแรงงานในระบบให้ออมเพื่อใช้ยามเกษียณนั่นเอง
“ล่าสุดช่วงก่อนสิ้นปี2018 ร่างกฎหมายนี้กฎษฎีการผ่าน 3 วาระแล้ว คณะรัฐมนตรีก็เห็นชอบแล้ว เหลือเพียงคณะรัฐมนตรีนำเรื่องเสนอเข้าสู่สภานิติบัญญัติแห่งชาติ (สนช.) เพื่อจะได้พิจารณาออกเป็นกฎหมายให้ทันรัฐบาลชุดปัจจุบัน แต่ก็มีการเลือกตั้งเกิดขึ้นมาก่อน จึงยังไม่รู้ชะตากรรมของกฎหมายฉบับนี้ว่าจะเป็นอย่างไรต่อไป”
“กบช.”...การออม ‘ภาคบังคับ’ สำหรับภาคเอกชน
“สุปาณี จันทรมาศ” ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้านการออม การลงทุนและพัฒนาตลาดทุน สำนักงานเศรษฐกิจการคลัง (สศค.) บอกว่า หาก ‘ร่างพ.ร.บ.กองทุนบำเหน็จบำนาญแห่งชาติ (กบช.)’ ผ่านเป็นกฎหมายออกมาบังคับใช้ได้ทันก็จะให้เวลาบริษัทนายจ้างเตรียมตัวก่อน 1 ปี ก่อนที่จะเริ่มส่งเงินเข้าระบบจริงๆ ในปีถัดไป ‘กบช.’ เป็นความหวังที่จะเพิ่มความพอเพียงให้เงินออมเพื่อเกษียณของแรงงานในระบบ
ปัจจุบันมีแรงงานในระบบ ‘กองทุนประกันสังคม’ ม.33 ประมาณ 11.6 ล้านคน จากการคำนวณจะมีเงินเกษียณเฉลี่ย 4,000 บาท/เดือน และเพิ่มขึ้นทุกปีแต่จะไปสูงสุดแค่ 7,500 บาท/เดือน ซึ่งคิดเป็นอัตราทดแทนรายได้น้อยกว่า 20% ของเงินเดือนสุดท้าย ซึ่ง ‘ไม่พอเพียง’
“แรงงานส่วนใหญ่ออมเงินเพื่อเกษียณน้อยและมีแนวโน้มจะตกสู่ภาวะยากจนในวัยสูงอายุ การมี ‘กบช.’ เป็นความหวังของแรงงานในระบบที่จะช่วยเพิ่มอัตราทดแทนรายได้ขึ้นอีกประมาณ 30% ของเงินเดือนสุดท้าย ซึ่งจะทำให้มีอัตราทดแทนรายได้อยู่ที่ 50% ของเงินเดือนสุดท้าย ซึ่งน่าจะเพียงพอต่อการมีคุณภาพชีวิตที่ดีหลังเกษียณตามที่คำนวณกัน จากการคำนวณถ้าทำงาน 25 ปี เกษียณตอนอายุ 60 ปี จะได้เงินประมาณ 20,000 บาท/เดือน”
( สุปาณี จันทรมาศ )
ในส่วนของการบริหารเงินกองทุนของ ‘กบช.’ นั้น จะมีคณะกรรมการกบช.กำหนดนโยบายการลงทุนและคัดเลือกผู้บริหารจัดการเงินลงทุน โดยจะมีแผนการลงทุนเริ่มต้น (Default) เป็นแผนการลงทุนแบบสมดุลตามอายุ (Life Path) นอกจากนี้ยังอาจจะมีอีก 3 นโยบายการลงทุนให้เลือกได้
สำหรับบริษัทที่มี ‘กองทุนสำรองเลี้ยงชีพ (Provident Fund : PVD)’ อยู่แล้วนั้น ก็เลือกได้ว่าจะมาใช้รูปแบบไหน จะเป็น PVD เหมือนเดิม หรือเป็น ‘กบช.’ ก็ได้ ในส่วนของ PVD ยังมีต่อไปได้ไม่มีอะไร บริษัทแต่ละบริษัทต้องเลือกว่าจะมี PVD หรือ ‘กบช.’ หลังจากที่กฎหมายบังคับใช้แล้ว แต่ต้องมีอย่างใดอย่างหนึ่ง และสิทธิประโยชน์และเงื่อนไขของ PVD จะต้องไม่ด้อยไปกว่า ‘กบช.’ เท่านั้นเอง ไม่เช่นนั้นจะถูกบังคับให้มาเป็น ‘กบช.’ ทันที
“ข้อดีของ PVD คือการนำเงินออกก่อนได้ก่อนเกษียณ แต่ถ้าเป็น ‘กบช.’ ต้องรอ 60 ปีบริบูรณ์จึงจะนำเงินออกได้ นี่คือจุดที่แตกต่างกัน”
สาระสำคัญของร่าง... “พ.ร.บ.กบช.”
แม้ปัจจุบัน ยังไม่ทราบได้ว่า...ใครฝ่ายไหนจะได้เป็นผู้จัดตั้งรัฐบาลก็ตาม แต่ไม่ว่า ‘รัฐบาลใหม่’ จะมาจากขั้วการเมืองใดก็ตาม หากให้ความสำคัญต่อกฎหมายฉบับนี้เป็นอันดับต้นๆ แล้ว ก็เชื่อว่าจะสามารถผลักดัน “พ.ร.บ.กบช.” ออกมาบังคับใช้ให้เป็นของขวัญกับ ‘แรงงานไทย’ ไว้สู้วัยเกษียณ แบบไม่นานเกินรอได้ในท้ายที่สุด
